Nieuws
Maandelijks preventienieuws: de SOA's
29 nov
Enkele cijfers
Soa’s (seksueel overdraagbare aandoeningen) blijven een belangrijke uitdaging voor de volksgezondheid. Acht belangrijke ziekteverwekkers zijn verantwoordelijk voor die infecties: vier bacteriële infecties die te genezen zijn (syfilis, gonorroe, chlamydia, trichomoniasis) en vier virale infecties (hepatitis B, HSV, HIV, HPV) die niet te genezen maar wel te voorkomen zijn [1].
In het Brussels Gewest werd een stijgende trend in het aantal gevallen vastgesteld.
• Chlamydia is de meest gerapporteerde soa, met een stijging van 34%: van 232 gevallen per 100.000 inwoners in 2017 tot 311 gevallen per 100.000 in 2021. Daarna volgt gonorroe, dat met 138% is gestegen: van 72 gevallen per 100.000 inwoners in 2017 tot 171 per 100.000 in 2021.
• Syfilis laat op zijn beurt een duidelijke stijging zien van 169%, van 29 gevallen per 100.00 inwoners in 2017 tot 77 per 100.000 in 2021 [2].
• België noteerde 597 nieuwe hiv-diagnoses, waarbij Brussel de hoogste incidentie had (15,6 gevallen per 100.000 inwoners) [4, 5, 6]. Hoewel de behandeling van soa’s is verbeterd dankzij de therapeutische vooruitgang, blijft hiv ongeneeslijk.
Preventie blijft essentieel, vooral vanwege hindernissen zoals stigmatisering, gebrek aan informatie en financiële belemmeringen, die de toegang tot preventie- en behandelingsdiensten bemoeilijken. [4, 7].
Enkele aandachtspunten voor professionals uit de welzijns- en gezondheidssector
Professionals uit de welzijns- en gezondheidssector spelen een erg belangrijke rol bij de preventie, diagnose en opvolging van soa’s/hiv. Om te garanderen dat zorg zo vroeg mogelijk wordt aangeboden en dat mensen worden doorverwezen naar de juiste hulpbronnen, kunnen professionals:
• Mensen informeren en begeleiden naar bestaande hulp en diensten
• Screening aanmoedigen (communicatie aanpassen aan de doelgroep)
• Preventiemiddelen promoten: condooms, pre-exposure-profylaxe en andere risicobeperkende middelen
• Een omgeving van vertrouwen tot stand brengen: niet-oordelend, zorgzaam en niet-stigmatiserend onthaal
• Ieders rechten respecteren (ethiek en vertrouwelijkheid)
• Multidisciplinaire zorg en opvolging bieden (medische zorg, sociale steun, psychologische steun enz.)
• Alert blijven voor de mogelijke toename van het aantal gevallen (gezondheidsmonitoring)
Tools en hulpmiddelen
Hulpmiddelen
Waar kunnen mensen terecht voor screening?
• Bij de huisarts: Brusselaars kunnen het nummer 1710 bellen om een huisarts in Brussel te vinden
• In een Maison Médicale (wijkgezondheidscentrum) : Volledige lijst, adres en contactgegevens: www.maisonmedicale.org/trouver-une-maison-medicale/
• Wijkgezondheidscentrum : vwgc.be
• In een centrum voor gezinsplanning
- Fédération des centres pluralistes de planning familial
Emile de Becolaan 109, 1050 Elsene – 02 514 61 03
Volledige lijst, adres en contactgegevens: fcppf.be/les-centres-de-planning-familial/coordonnees/ - Fédération laïque de centres de planning familial
Tulpstraat 34, 1050 Elsene – 02 502 82 03
Volledige lijst, adres en contactgegevens: www.planningfamilial.net/liste-des-centres/ - Sofélia
Sint-Jansplein 1/2, 1000 Brussel – 02 515 17 68
Volledige lijst, adres en contactgegevens: www.sofelia.be/nos-centres/cpf-bruxelles/
• In een screeningcentrum
- MIA-centrum van UMC Sint-Pieter Screening op hiv en/of soa’s met of zonder symptomen, zonder afspraak, van maandag tot vrijdag: 8.30 tot 12.30 uur en 13.30 tot 17.30 uur ; donderdagavond tot 19.30 uur – Site Hallepoort: Hoogstraat 322, Gebouw 900, 1000 Brussel – 02 535 30 03
- Cliniques Universitaires Saint-Luc Hiv- en soa-screeningsconsultaties en preventieadvies – Hippokrateslaan 10, 1200 Brussel niveau -1 Route 36 – 02 764 21 98
• In een hiv-referentiecentrum: zie hieronder
Alle screeningcentra staan hier vermeld : preventionsida.org/fr/depistage/centres-de-depistage/
Waar kunnen mensen met hiv ondersteuning krijgen?
Hiv-referentiecentra en ziekenhuizen die mensen met hiv behandelen
• Referentiecentrum van UCL Hôpital St-Luc
Hippokrateslaan 10, 1200 Brussel – 02 764 21 56 / 02 764 19 02
• Hiv-referentiecentrum van de ULB – UMC Sint-Pieter – MIA-Centrum
UMC Sint-Pieter, Site Hallepoort, Hoogstraat 322, 1000 Brussel – Gebouw 900 (voormalig Cetim) – 02 535 31 77
• Referentiecentrum van het Erasmusziekenhuis
Lennikse Baan 501, 1070 Brussel – 02 555 74 84 (voor postexpositiebehandeling, soa- en hiv-noodgevallen, PrEP, screening)
• Referentiecentrum van het UZ VUB
UZ Brussel – Campus Jette, Laarbeeklaan 101, 1090 Jette – 02 477 60 01
• Ziekenhuis van Etterbeek-Elsene
Jean Paquotstraat 63, 1050 Brussel – 02 641 41 11
Vzw Aide Info Sida
• De vereniging promoot preventie door middel van informatie en screening en ondersteunt mensen met hiv, hun familie en omgeving. De activiteiten steunen op vrijwilligers en bieden:
• Een anonieme telefoonlijn (informatiedienst over hiv/aids en soa’s en morele steun) op 0800 20 120, een gratis telefoonnummer dat 7 dagen per week bereikbaar is van 18.00 tot 21.00 uur
• Een snelle hiv- en syfilistest, elke tweede maandag van de maand in de Duquesnoystraat 45, 1000 Brussel van 18.30 tot 20.30 uur
• Een open gespreksforum voor seropositieve mensen en hun naasten, elke tweede vrijdag van de maand, Duquesnoystraat 45, 1000 Brussel, van 19.00 tot 22.00 uur
• Informatie over hiv en andere soa’s op scholen (middelbare scholen en hogescholen) op aanvraag
• Eenmalige of langdurige ondersteuning voor seropositieve mensen die daarom vragen door een vrijwilliger die morele steun biedt in hun dagelijks leven, thuis, in het ziekenhuis of elders
• Organisatie van speciale hiv/soa-preventie-evenementen op aanvraag
• Meer informatie: https://www.aideinfosida.be
Vzw Ex Aequo
• De vereniging wil mensen bewuster maken van hiv/aids en soa’s en preventiemateriaal beschikbaar maken. Haar doelgroep is mannen die seksuele betrekkingen hebben met mannen
• Op de website www.exaequo.be/fr/tes-questions-nos-réponses kan je anoniem vragen stellen en antwoorden krijgen
• Meer informatie: Ici, on t’aide! – Exaequo – 0471 85 60 10 – info@exaequo.be
Tools
“Ouvrons le dialogue sur la santé sexuelle entre médecins généralistes et personnes migrantes vivants avec le VIH” (‘Laten we een dialoog aangaan over seksuele gezondheid tussen huisartsen en migranten met hiv’ in het NL)
• Communicatiemedia
• Voor huisartsen
• Coproductie van Cultures&Santé en Platforme Prévention Sida
• Meer informatie: Ouvrons le dialogue sur la santé sexuelle entre médecins généralistes et personnes migrantes vivant avec le VIH (supports de communication) | Cultures & Santé
Te bestellen op de website van Platforme Prévention Sida: Fiche pratique – Outil d’aide à la consultation pour les médecins généralistes | Plateforme Prévention Sida
“Lord of condoms, le combat contre les IST” (‘Lord of condoms, de strijd tegen soa’s’ in het NL)
• Bordspel met gecombineerde preventieboodschap: condooms – screening – behandeling
• Voor adolescenten van 15 tot 18 jaar en jongvolwassenen
• Uitgever: Cultures&Santé
• Meer informatie: 02 558 88 11 / cdoc@cultures-sante.be en preventionsida.org/fr/ressources/la-campagne-lord-of-condoms/
“La prévention des IST et du VIH, parlez-en comme vous voulez, mais parlez-en” (‘Soa- en hiv-preventie: praat erover zoals je wilt, maar praat erover!’ in het NL)
• Bewustwordingscampagne om mensen aan te moedigen te praten over gecombineerde hiv- en soa-preventiemiddelen en die te gebruiken, zodat er een dialoog op gang komt
• Voor alle professionals
• Meer informatie: preventionsida.org/fr/la-prevention-des-ist-et-du-vih-parlez-en-comme-vous-voulez-mais-parlez-en/
Platforme Prévention Sida
• Biedt bewustwordingstools aan voor professionals die werken rond hiv, soa’s en seksuele gezondheid
• Posters, stickers, flyers, brochures en educatieve spelletjes:
Vzw O’YES
• Biedt verschillende tools aan voor gezondheidsbevordering op het gebied van seksuele gezondheid en seksualiteit voor jongeren van 15 tot 30 jaar.
- Pedagogische tools / Outils pédagogiques
- Audiovisuele tools / Outils audiovisuels
- Brochures en posters / Brochures & affiches
- Meer informatie: 02 303 82 14 – hello@o-yes.be
Kalender voor soa-screening
-
Herpes genitalis – Screening alleen mogelijk als symptomen aanwezig zijn
Mycoplasma – In het geval van symptomen
Gonorroe – 7 dagen na het nemen van een risico
Chlamydiose – 2 weken na het nemen van een risico
Syfilis – 5 weken of 3 maanden na het nemen van het risico
Trichomoniasis – 2 weken na het nemen van een risico
VIH – 6 semaines après une prise de risque
Hepatitis A – 3 maanden na het nemen van een risico (onbeschermde anilingus)
Hepatitis B – 3 maanden na het nemen van een risico
Hepatitis C – 3 maanden na het nemen van een risico
Papillomavirus – Uitstrijkje elke 2 jaar vanaf 25 jaar
Bron: https://x.com/Sidaction/status/1851955258378932664
Take the Rights Path
• Campagnemateriaal in het kader van de Wereldaidsdag op 1 december 2024
• Visuals, GIF’s, foto’s, slogans, banners enz.
• Meer informatie: www.unaids.org/en/2024-world-aids-day
Save the date
In het Brussels gewest
‘VI(H)VRE, histoire de lutte’
• Multimediatentoonstelling over 40 jaar strijd tegen niet alleen hiv/aids, maar ook tegen onwetendheid, stigmatisering en discriminatie van mensen met hiv.
• Van 28 november tot 8 december 2024, van 9.00 tot 22.00 uur. Rondleidingen met gids worden elke dag om 14.30 uur georganiseerd.
• Georganiseerd door Platforme Prévention Sida.
• In de Beurs van Brussel, Anspachlaan 80, 1000 Brussel
• Meer informatie: 02 733 72 99 – info@preventionsida.org – preventionsida.org/fr/expo/
Bewustmakingsactie
• 29 november 2024 van 9.00 tot 13.00 uur.
• In Brusselse stations en metrostations (Noordstation, Zuidstation, Centraal Station, Rogier, Beurs)
• Door Platforme Prévention Sida
• Meer informatie: 02 733 72 99 – info@preventionsida.org
In de Zorgzone Noord
Screening op afspraak (Centre de planning familial de Laeken)
• Donderdag van 9.25 tot 12.00 uur ; vrijdag van 12.30 tot 15.00 uur
• Emile Bockstaellaan 91, 1020 Laken
• Meer informatie: 02 325 46 40 – 0498 59 21 58 - laeken@planningfamilial.net
Screening op afspraak (Centre de planning familial de Jette)
• Dinsdag van 15.00 tot 19.00 uur ; woensdag van 10.00 tot 12.30 uur en alleen voor jongeren onder de 26 van 13.00 tot 15.00 uur ; donderdag en vrijdag van 13.00 tot 17.00 uur
• Léon Theodorstraat 108, 1090 Jette
• Meer informatie: 02 426 06 27 – info@planningjette.be
Screening op afspraak (Centre de planning familial Berchem-Sainte-Agathe)
• Dinsdag van 16.30 tot 18.30 uur ; vrijdag van 14.00 tot 16.20 uur
• de Selliers de Moranvillelaan 120, 1082 Sint-Agatha-Berchem
• Meer informatie: 02 410 61 03 – berchem@planningfamilial.net
Screening op afspraak (UZ VUB)
• Laarbeeklaan 101, 1090 Jette
• Meer informatie: 02 477 41 11
Referenties:
1. Wereldgezondheidsorganisatie (2023, 10 juli) Sexually transmitted infections (STIs) [Internet]. [geciteerd 6 nov. 2024].
2. Lecompte A, Vanden Berghe W, Bensemmane S, Van Den Bossche D, De Baetselier I, Van Beckhoven D., Surveillance van seksueel overdraagbare infecties. Epidemiologische situatie op 31 december 2021 [Internet]. Sciensano; 2023 [geciteerd 6 nov. 2024].
3. Wereldgezondheidsorganisatie (2023, 13 juli) HIV and AIDS.
4. Plateforme Prévention Sida. Les chiffres du VIH/sida en Belgique.
5. Deblonde J, Serrien B, De Rouck M, Montourcy M, Van Beckhoven D. Epidemiologie van hiv in België. Toestand op 31 december 2022. [Internet]. Sciensano; 2023 [geciteerd 31 okt. 2024]. Beschikbaar op:
6. Naar een gezond België. 2024 [geciteerd 31 okt. 2024]. Hiv.
7. Agence de la santé publique du Canada. Barriers and facilitators to HIV testing [Internet]. 2015 [geciteerd 31 okt. 2024].